Azkar hondatzen da. Hainbat onura ditu osasunerako. Suspertu egiten du gosea. Produktu horien etiketek gezurra esaten dute. Eta ez balitz jelea erregina bihurtzen dituena? Hainbat onura ditu osasunerako. Ez duzu asmatu, baieztapen hori okerra da Dietako gehigarri gisa erabiltzen da erregina jelea. Saltzeko, herdoilaren, mikrobioen eta tumoreen aurkako substantzia dela nabarmentzen da. Horretaz gain, esaten da gibela substantzia toxikoetatik babesten duela, immunitate erantzuna bizkortzen duela eta odoleko kolesterola ezabatzen duela. Era berean, zahartzearen kontrako propietateak atxikitzen zaizkio, eta menopausiaren sintomak murrizteko gai dela ere esaten da. Baieztapen horien atzean ez dago ebidentzia zientifikorik. Hala dio Elikagaien Segurtasunerako Europako Agintaritzak (EFSA); izan ere, 2011n debekatu egin zuen propietate horietako edozein iragartzea, “ez baitago hala dela dioen ebidentzia zientifikorik”. EFSAren arabera, atxikitzen zaizkion onura guztiak dieta orekatu baten bidez lor daitezke. Hainbat onura ditu osasunerako. Asmatu duzu, baieztapen hori okerra da Dietako gehigarri gisa erabiltzen da erregina jelea. Saltzeko, herdoilaren, mikrobioen eta tumoreen aurkako substantzia dela nabarmentzen da. Horretaz gain, esaten da gibela substantzia toxikoetatik babesten duela, immunitate erantzuna bizkortzen duela eta odoleko kolesterola ezabatzen duela. Era berean, zahartzearen kontrako propietateak atxikitzen zaizkio, eta menopausiaren sintomak murrizteko gai dela ere esaten da. Baieztapen horien atzean ez dago ebidentzia zientifikorik. Hala dio Elikagaien Segurtasunerako Europako Agintaritzak (EFSA); izan ere, 2011n debekatu egin zuen propietate horietako edozein iragartzea, “ez baitago hala dela dioen ebidentzia zientifikorik”. EFSAren arabera, atxikitzen zaizkion onura guztiak dieta orekatu baten bidez lor daitezke. Produktu horien etiketek gezurra esaten dute. Ez duzu asmatu, baieztapen hori okerra da Orduan, zergatik aipatzen dira erregina jelearen ontzietan frogatu gabeko propietateak? Hori horrela da EFSAk osasun arloko adierazpen horiek egiteko baimendu dituen beste konposatu batzuk gehitzen dizkietelako produktu horiei. Adibidez, ekoizle batzuek konbinatu egiten dituzte erregina jelea eta C bitamina (mikromantenugai bat), eta horrela esan egin daiteke honako hau: “Lagundu egiten dio immunitate sistemaren funtzionamendu onari”. Produktu horien etiketek gezurra esaten dute. Asmatu duzu, baieztapen hori okerra da Orduan, zergatik aipatzen dira erregina jelearen ontzietan frogatu gabeko propietateak? Hori horrela da EFSAk osasun arloko adierazpen horiek egiteko baimendu dituen beste konposatu batzuk gehitzen dizkietelako produktu horiei. Adibidez, ekoizle batzuek konbinatu egiten dituzte erregina jelea eta C bitamina (mikromantenugai bat), eta horrela esan egin daiteke honako hau: “Lagundu egiten dio immunitate sistemaren funtzionamendu onari”. Suspertu egiten du gosea. Ez duzu asmatu, baieztapen hori okerra da Gosea galtzea gaixotasun baten, infekzio baten edo nahasmendu edo egoera psikologiko baten ondorio izan daiteke, eta espezialista batek tratatu beharko luke. Apetitua edo gosea pizten duelako mitoa duela urte batzuk hasi zen zabaltzen, asko jaten ez zuten haur txikiei erregina jelearekin edo eztiarekin energia pixka bat emateko modua egiten zelakoan. Ekoizle askok hori gomendatzeko beste arrazoi bat ere badago, B bitamina daramala, zeinak gorputzari lagundu egiten dion jaten dugunaren energia lortzen, hau da, metabolismoa suspertzen. Egiaz, dena den, B bitaminaren hondarrak baino ez ditu (%0,8 baino gutxiago). Mantenugai hori askoz ugariagoa da haragietan, arrainetan, esnekietan, arrautzetan, barazkietan edo fruitu lehorretan. Suspertu egiten du gosea. Asmatu duzu, baieztapen hori okerra da Gosea galtzea gaixotasun baten, infekzio baten edo nahasmendu edo egoera psikologiko baten ondorio izan daiteke, eta espezialista batek tratatu beharko luke. Apetitua edo gosea pizten duelako mitoa duela urte batzuk hasi zen zabaltzen, asko jaten ez zuten haur txikiei erregina jelearekin edo eztiarekin energia pixka bat emateko modua egiten zelakoan. Ekoizle askok hori gomendatzeko beste arrazoi bat ere badago, B bitamina daramala, zeinak gorputzari lagundu egiten dion jaten dugunaren energia lortzen, hau da, metabolismoa suspertzen. Egiaz, dena den, B bitaminaren hondarrak baino ez ditu (%0,8 baino gutxiago). Mantenugai hori askoz ugariagoa da haragietan, arrainetan, esnekietan, arrautzetan, barazkietan edo fruitu lehorretan. Azkar hondatzen da. Asmatu duzu, baieztapen hori zuzena da Batez ere urez osatua dagoenez, erregina jelea oso azkar hondatzen da, oso sentibera baita eguzkiaren argiarekiko, airearekiko, hezetasunarekiko eta, batez ere, tenperatura handiekiko. Horregatik, hozkailuan gorde behar da, 0 °C eta 4 °C bitarteko tenperaturan, eta beirazko ontzi opakuetan ontziratu, hermetikoki itxita. Iraungitze-data 20 egun ingurukoa izaten da. Jelea liofilizatua erosten denean, hau da, ura atera eta mantenugai guztiak kontzentratzeko teknika erabili denean, arazorik gabe biltegiratu daiteke giroko tenperaturan, ondo itxita eta zuzeneko bero iturri batetik urrun dagoela ziurtatuz. Prozesu horrek eragotzi egiten du mikroorganismoak haztea. Jelea eztiarekin nahasita dagoenean ere, denbora gehiagoz kontserbatzen da (askotan %10 baino ez da jelea eta gainerakoa azukrea izaten da). Azkar hondatzen da. Ez duzu asmatu, baieztapen hori zuzena da Batez ere urez osatua dagoenez, erregina jelea oso azkar hondatzen da, oso sentibera baita eguzkiaren argiarekiko, airearekiko, hezetasunarekiko eta, batez ere, tenperatura handiekiko. Horregatik, hozkailuan gorde behar da, 0 °C eta 4 °C bitarteko tenperaturan, eta beirazko ontzi opakuetan ontziratu, hermetikoki itxita. Iraungitze-data 20 egun ingurukoa izaten da. Jelea liofilizatua erosten denean, hau da, ura atera eta mantenugai guztiak kontzentratzeko teknika erabili denean, arazorik gabe biltegiratu daiteke giroko tenperaturan, ondo itxita eta zuzeneko bero iturri batetik urrun dagoela ziurtatuz. Prozesu horrek eragotzi egiten du mikroorganismoak haztea. Jelea eztiarekin nahasita dagoenean ere, denbora gehiagoz kontserbatzen da (askotan %10 baino ez da jelea eta gainerakoa azukrea izaten da). Eta ez balitz jelea erregina bihurtzen dituena? Erregina jeleak misterioa izaten jarraitzen du. Urte askoan uste izan zen larba normala erregina bihurtzeko gai zen jaki miragarria zela. Hau da, erregina jeleak ezartzen zuela aldea intsektuaren garapenean eta bizitza luzeran, eta, hala, ugaltze aparatua eta ugalkortasuna ematen zizkiola. Erle langileek, berriz, arrautza berdin-berdinetatik badatoz ere, haurren ernaltze aparatua dute, antzua. Hortik dator jeleak duen ospea, ia dena sendatzeko gai delakoa. Illinoiseko Unibertsitatean 2015. urtean argitaratu zen ikerketa batek adierazi zuen erle bat egiaz erregina egiten duena ez dela jaten duena, jaten ez duena baizik, eta iradokitzen du polena eta eztia ez jateak bihurtzen dituela erregina (ahizpa langileek polena eta eztia jaten dute). Hau da, polenik jaten ez dutenez, “beren obulutegiak babestuko lituzkete landareen substantzia kimikoek izan ditzaketen ondorio toxikoetatik”.